Kristof De Witte (WDP): “Gebouwen spelen cruciale rol in verduurzaming logistieke keten”

In de race naar klimaatneutraliteit komen logistieke bedrijven steeds vaker onder druk te staan. Europese regelgeving – zoals de Green Deal, de CSRD en de EU Taxonomy – dwingt hen tot actie, maar die in de praktijk omzetten is bijzonder moeilijk. “Gebouwen kan men vrij snel vergroenen. Transport is een ander verhaal. Dat vraagt om een doordachte strategie, waarin gebouwen een sleutelrol vervullen”, zegt Kristof De Witte, General Manager BeLux & France bij LogiVille-Steering Partner WDP.

WDP publiceerde onlangs een whitepaper waarin het logistieke bedrijven handvaten aanreikt om hun supply chain ‘futureproof’ te maken. De kernboodschap luidt: “De tijd dat duurzaamheid grotendeels afhankelijk was van het verantwoordelijkheidsgevoel en de marktbenadering van individuele bedrijven is voorbij. Vandaag de dag is het een wettelijke vereiste. De EU ligt nog niet op koers om deze wettelijk bindende doelstellingen te behalen. Er moet dus een flinke versnelling hoger geschakeld worden”.

Duurzaam transport is de grootste uitdaging

“Het verduurzamen van logistiek vastgoed blijkt in de praktijk goed te lukken. Nieuwe warehouses zijn standaard gasloos, uitgerust met warmtepompen, ledverlichting en performante isolatie. Ze worden ook hoger gebouwd. Op het dak liggen zonnepanelen, die vaak voldoende energie produceren om het gebouw zelfs energiepositief te maken”, zegt Kristof De Witte.

Volgens hem is de echte hoofdbreker in het verduurzamen van de supply chain niet het gebouw maar het transport. “Dit is en blijft de grootste uitdaging. Elektrische vrachtwagens zijn vier keer duurder dan conventionele en hebben beperkte actieradius. Veel transporteurs experimenteren ermee, maar het blijft voorlopig bij twee trucks op een vloot van honderd,” klinkt het. “Alleen in niches – shuttleverkeer over korte afstanden of last-mile in de stad – zijn e-trucks vandaag rendabel in te zetten”.

In die transitie kunnen gebouwen wel een verschil maken, stelt hij. “De magazijnen van vandaag worden kleine energiecentrales. Met batterijen en laadpalen voor elektrische voertuigen evolueren ze naar gebouwen die niet enkel zichzelf voeden, maar ook het elektrificeren van het wagenpark van de klant kunnen ondersteunen. We slaan zonne-energie overdag op, zodat de vrachtwagens ’s nachts kunnen opgeladen worden. Bij een aantal klanten zoals Barry Callebaut in Lokeren of VDP in Zellik bewijzen we nu al dat het kan.”

Nog een hele weg te gaan

“Toch is er nog een hele weg te gaan om het transport te decarboniseren en de Europese doelstellingen te halen. Het probleem is dat de regelgeving niet specifiek voor de logistieke sector is geschreven, wat maakt dat de doelstellingen zeer moeilijk haalbaar zijn. En dan hebben we het niet alleen over de elektrificatie van het vrachtwagenpark en de automatisatie die meer energie vraagt, maar ook over het elektriciteitsnet dat de transitie moet aankunnen. In Nederland zijn er al voorbeelden van nieuwe gebouwen die niet op het elektriciteitsnet kunnen aangesloten worden. Ook in België blijkt dat steeds vaker een probleem”, zegt Kristof De Witte.

“We merken bijvoorbeeld dat Elia gewoon geen ingenieurs genoeg heeft om al de ‘netstudies’ te doen die nodig zijn om de toenemende vraag naar elektriciteit aan te kunnen. Iedereen vraagt naar extra capaciteit maar die is er niet. En ook de mensen om het studiewerk te doen zijn er niet. We blijven zo een beetje in cirkels draaien.”

Bestaande gebouwen: het stille werk

Wie denkt dat verduurzaming enkel over nieuwbouw gaat, vergist zich. “Het grootste deel van de logistieke oppervlakte bevindt zich in bestaande panden. En die moeten mee. Dat is onze grootste uitdaging, zeker omdat er buiten de havengebieden of langs het Albertkanaal weinig sites van een zeker oppervlakte voorhanden zijn. Bestaande gebouwen moeten dus duurzamer worden dankzij renovatie, upgraden en vernieuwing van installaties. Dat werk is minder zichtbaar, maar minstens even belangrijk om de supply chain futureproof te maken”, stelt hij nog.

Kans of kostenpost?

In sommige kringen wordt geopperd dat Europa zich met de Green Deal in de eigen voet schiet en dat de duurzaamheidsdoelstellingen naar beneden moeten herzien worden. De kans bestaat dus dat de inspanningen om de logistieke keten te verduurzamen afzwakken. Kristof De Witte nuanceert echter: “Voor grote spelers en zeker de beursgenoteerde bedrijven is verduurzaming een strategische must. De druk van aandeelhouders en klanten laat geen ruimte voor vrijblijvendheid. Ook de banken spelen een rol: nieuwe financieringen worden gekoppeld aan duurzaamheidseisen”.

Maar ook kleinere logistieke spelers moeten niet verwachten dat ze hun doelstellingen kunnen bijstellen. “Je hebt bedrijven die kansen zien in de vergroening of zelfs de beste van de klas willen zijn, maar je hebt inderdaad ook bedrijven die duurzaamheid nog als een kostenpost zien en niet zozeer als een kans. Je hebt altijd – net als in andere sectoren – prijsbrekers, die het moeilijker opbrengen om voor de vergroening te betalen. Ze proberen dan een suboptimale oplossing te implementeren of door hun klant te laten aanvaarden. Maar dat zal ook maar een tijdelijk gegeven zijn. Als uw klant een Coca-Cola of een Unilever is en een duurzaamheidsstrategie heeft, moet je als leverancier hierin meegaan,” zegt Kristof De Witte.

Voor hem is de boodschap dus duidelijk: wie geen duurzaamheidsplan heeft, komt binnenkort niet meer aan tafel. “Je hoeft niet alles meteen perfect te doen, maar je moet wel kunnen aantonen dat je ermee bezig bent. En vergeet de druk van de rapporteringseisen niet.”

Overigens geldt dat ook voor WDP zelf. “Wij kunnen voor een nieuwbouw niet zomaar de goedkoopste aannemer kiezen. Zij moeten in staat zijn om aan te tonen dat ze hun materiaal zo klimaatneutraal mogelijk ‘sourcen’. Van waar komt hun beton? Is die duurzaam geproduceerd? Niet elk bedrijf staat daar trouwens al even ver in, want dat vraagt heel veel documentatie.”

Van verhuurder naar energieconsultant (en -aanbieder)

De logistieke keten toekomstbestendig maken en de energietransitie houden dus enorm veel uitdagingen in. “De duurzaamheidsverplichtingen zijn er, de logistieke spelers hebben vaak de wil en de middelen om de transitie aan te gaan, maar in heel veel gevallen ontbreekt de kennis. Veel logistieke bedrijven weten simpelweg niet waar te beginnen”, stelt Kristof De Witte.  

“Als vastgoedspelers verandert onze rol dus grondig. Waar we vroeger vierkante meters aanboden, schuiven we vandaag op richting het meedenken in energieoplossingen. Daarom bieden we in toenemende mate een totaalpakket aan die niet alleen een opslaggebouw inhoudt, maar ook voorstellen en oplossingen voor de decarbonisatie van het wagenpark, de zonnepanelen, de batterijen, de laadinfrastructuur, enzovoort.”

“De klant moet dus niet zelf uitzoeken hoe je een batterij of een laadpaal installeert of laat subsidiëren, want we zetten die zelf en die stellen we ten dienste van de klant. En zoals je tankt in een tankstation, ‘tank’ je bij ons aan onze laadpaal volgens een tariefmodel dat we samen hebben afgesproken. Daarbij kiest de klant hoe flexibel of vast hij zijn tarieven wilt”, concludeert Kristof De Witte.

Wie meer wil weten over hoe logistieke bedrijven hun supply chain futureproof kunnen maken, vindt verdere inzichten in de whitepaper van WDP over duurzame logistiek. Die bevat ook een handige checklist en vier inspirerende praktijkcases. Je vindt de publicatie via de onderstaande link.

Wil je meer te weten komen over deze Steering Partner? Ontdek WDP dan via deze link.