4 trends die de toekomst van de voedingslogistiek zullen bepalen

5 minuten leestijd

De logistieke wereld evolueert zeer snel. Een sector lijkt nog sneller te evolueren dan de andere: de voedingslogistiek. De voedingssector zelf ondergaat fundamentele veranderingen en dat heeft zijn weerslag op de logistiek. Log!Ville foundation partner WDP publiceerde onlangs een whitepaper waarin het vier grote trends beschrijft die de toekomst van de supply chains binnen de voedingssector zullen bepalen.

Om die trends te ontwaren deed WDP een beroep op zeven experts (*). Zij beschrijven onder meer hoe de nieuwe noden van de consument (denk aan de groei van de thuisleveringen van boodschappen of van maaltijdboxen), het verstrengen van de voedselvoorschriften en het opkomen van slimme technologieën de lat in de sector steeds hoger leggen.

In dit artikel leggen we vooral de nadruk op enkele van de evoluties die voor de Log!Ville community van belang zijn. Wie het rapport volledig wil lezen, kan het hier downloaden.

Trend 1 : Voedselveiligheid boven alles

De keten tussen het veld en het bord kan zeer lang zijn, wat veel uitdagingen met zich meebrengt. Europa legt dan ook een verstrekkende set op van hygiënenormen en regels op gebied van temperatuurbeheersing om de risico’s zoveel als mogelijk te beperken.

Een van de bevindingen van het WDP-rapport is dat innovatieve supply chain-systemen meer moeten kunnen doen dan het meten en controleren van de temperatuur. Deze moet ook ten alle tijde aangepast en verbeterd kunnen worden, niet alleen in het magazijn maar ook in het voertuig zelf.

Overigens is de juiste temperatuur niet de enige factor in het handhaven van de voedselveiligheid. Ook licht en vochtigheid spelen een rol, zeker bij opslag op kamertemperatuur.

Deze slimme systemen zijn complex en duur voor de kleine bedrijven. Het gevaar bestaat dat er een kloof ontstaat tussen de grote spelers die in slimme technologie kunnen investeren en de kleinere spelers met een beperkt budget.

Algemene conclusies van de experts:

Onberispelijke hygiëne en zorgvuldige koeling zijn topprioriteiten

Een mix van overheidscontrole en zelfcontrole zorgt voor naleving van strenge voorschriften

De investeringen in koel- en diepvriestechnologie nemen voortdurend toe

Elke schakel in de toeleveringsketen is medeverantwoordelijk

Het magazijn dient als voorraadkamer

Trend 2: De koudeketen wint aan belang

Veilig voedsel hangt voor een groot deel af van de kwaliteit van de koudeketen tijdens het transport. En dat is geen sinecure, zo blijkt. Daarom veranderen deze ketens in een netwerk van slimme sensoren en real-time datastromen. Dat biedt kansen maar levert tegelijkertijd ook veel uitdagingen op voor voedingslogistiek.

De grote technologische veranderingen gebeuren niet zozeer in het magazijn, maar meer op de weg van en naar het warehouse. Ook worden steeds meer producten aan de koudeketen toegevoegd, zoals bijvoorbeeld appels en peren. Tevens dient het hele transport van de teler naar het magazijn nauwkeurig gekoeld zijn, hoe kort de route ook is. Dit betekent dus dat de huidige innovatie vooral binnen transport te vinden is en zal zijn.

Bovendien stapt de transportsector langzaam af van de traditionele koelaggregaten op diesel en schakelt hij systematisch over naar slimme, elektrische koeltechnologie.

Real time data over de temperatuur doorheen de hele koudeketen worden de norm.

Maar de grootste uitdaging voor voedingslogistiek is misschien de energievoorziening. Niet alleen koeling en vriezing vragen veel energie, maar ook de automatisering van de opslag. Overstappen op groene elektriciteit kost veel geld, maar op termijn betalen deze investeringen zich terug.

Conclusies:

Het belang van gekoelde distributie blijft groeien

Logistieke panden richten zich nog meer op gekoelde opslag

Maximale efficiëntie: één transport, verschillende temperaturen

De verschuiving naar meer duurzaamheid is begonnen

Trend 3: Thuisleveringen gaan door het dak

De afgelopen jaren zijn consumenten gezwicht voor het gemak van e-commerce. Nu we vaker thuis werken, zijn de praktische voordelen van thuisbezorging duidelijker dan ooit. De explosieve groei van e-commerce heeft dus ook een impact de voedsellogistiek. De traditionele route van de teler via de groothandel naar de supermarkt is bijlange niet meer de enige optie.

Nieuwe spelers komen op de markt, zoals het Nederlandse Picnic of het Limburgse Hopr. Zij werken een beetje zoals de mobiele supermarkten van weleer. Zij hanteren vaste tijdssloten per wijk en gebruiken duurzame, elektrische bestelwagens.

Veel consumenten in de steden verwachten snelle leveringen, soms binnen de tien minuten. Flitsleveranciers zoals Gorillas spelen met hun fietskoeriers hierop in. Zij gebruiken kleine opslagplaatsen binnen de steden (city hubs). Zij zijn veelbelovend maar hun businessmodel lijkt niet toekomstbestendig binnen de voedingslogistiek (NVDR: sinds de redactie van het rapport verdween Gorillas uit België).

Traditionele supermarkten leken achterstand op te lopen, maar halen die sinds de coronacrisis in. Thuisleveringen zijn wel veel complexer dan het bevoorraden van winkels. De grote uitdaging voor hen is het vermijden de flessenhalzen in de supply chains (en dus het spreiden in de tijd van de bestellingen en van de leveringen).

Mogelijks bieden leverrobots een oplossing, maar het zal minstens 10 tot 15 jaar duren voor ze eventueel doorbreken, zeker wanneer het om gekoelde producten gaat.

Conclusies:

E-commerce creëert een nieuw bedrijfsmodel

De nieuwe toeleveringsketen laat detailhandelaars weg

Grote magazijnen worden kleine stadshubs

Leveringen moeten snel, maar ook duurzaam zijn

Trend 4: Alles voor het algoritme

Als je je toeleveringsketen echt optimaal wilt organiseren, heb je data nodig - veel data. Hoe meer je als leverancier weet over je klanten, hoe makkelijker het is om ze van dienst te zijn. En in de voedingsmiddelenlogistiek is het van vitaal belang: er is geen ruimte voor giswerk als het om verse voedingsproducten gaat.

Deze focus op data is natuurlijk niet nieuw. De huidige evolutie is heel gekend, alleen gebeurt ze in een veel hoger tempo en met veel meer verschillende toepassingen.

Om de winkels efficiënt te bevoorraden en thuisleveringen optimaal te organiseren zijn niet alleen planning tools nodig, maar dienen ook externe data geïntegreerd te worden, zoals files, wegenwerken en weerberichten.

Data maken niet alleen de supply chains efficiënter, ze beïnvloeden ook de logistieke gebouwen. Nieuwe lay-outs zijn nodig om de lead times van de interne transporten te beperken. Dat leidt niet alleen tot kortere verplaatsingen, maar biedt ook de mogelijkheid om de stocks te reduceren. Meer goederen snel verwerken betekent echter ook meer laad- en loskades.

Data zijn ook nodig voor de voorspelbaarheid van ketens, die eveneens transparant dienen te zijn. Bedrijven gebruiken ERP-software (Enterprise Resource Planning) om hun supply chains zo transparant mogelijk te maken. Zo’n systeem combineert verschillende activiteiten van een bedrijf (productie, aankoop, marketing, HR, enz.) tot een geheel. Maar er is nog veel ruimte voor verbetering, zeker in een complexe sector als de voedingslogistiek.

Ook de optimalisatie van de thuisleveringen in de steden zal steeds meer data vereisen, al was het maar om de grootste uitdaging in de last mile aan te gaan: de gemiste leveringen.

Conclusies: