“Personeelstekort logistiek niet op te lossen zonder verbetering perceptie”

De logistieke sector heeft het moeilijk om personeel aan te trekken. Uit de jaarlijkse studie van Randstad over ‘Employer Branding’ blijkt dat de sector – vaak onterecht – als onaantrekkelijk beschouwd wordt door de (potentiële) werknemers. De studie reikt de ‘bouwstenen’ aan om die perceptie om te buigen. “Niet alleen de bedrijven moeten in actie treden, maar ook de sector als dusdanig. Anders zal het personeelstekort nog jàren een acuut probleem blijven”, zegt Olivier Lefèvre, director Talent Advisory Belgium bij Randstad Group.

Randstad onderzocht in januari 2024 in 32 landen wereldwijd de aantrekkelijkheid van bedrijven en sectoren. Hiervoor werden 165.000 mensen – van 18 tot 64 jaar – in de verschillende sectoren bevraagd. Onder hen 12.000 mensen in België. Hen werd gevraagd welke ‘bouwstenen’ zij als werknemer belangrijk vinden: loon, doorgroeimogelijkheden, gelijke kansen en zo meer. Deze studie – inmiddels al de 24ste – geeft een overzicht van bedrijven, sectoren en kenmerken die in trek zijn (of niet) en waarom. 

Het belang van ‘employer branding’

Centraal in de studie staat het zogenaamde ‘employer brand’: het werkgeversmerk. De inzichten uit het onderzoek bieden bedrijven en sectoren aanknopingspunten om zich in de complexe wereld van werk te onderscheiden als een aantrekkelijke en moderne werkgever. “Bedrijven (en sectoren) met sterke employer brands bereiken twee keer zo veel sollicitanten als bedrijven met een slechte employer brand. Het verloop ligt er ook veel lager. Om als werkgever op de radar te komen van de juiste medewerkers, moet u eerst en vooral weten wat belangrijk is voor hen. En vervolgens die kwaliteiten in de verf zetten. Ons Randstad Employer Brand Research is daarbij een zeer efficiënt kompas”, zegt Olivier Lefèvre. 

De studie bestaat uit drie onderdelen. Welke zijn de verwachtingen van de werknemers? Waarom willen ze bij bepaalde bedrijven werken (in casu de 187 Belgische bedrijven met meer dan 1000 werknemers die meer dan 10% naambekendheid halen)? En welke kanalen gebruiken ze om werk te zoeken of om van job te veranderen? “Uit hun antwoorden kunnen we een ranking opstellen van de meest aantrekkelijke bedrijven. Op zijn beurt kunnen we ‘cross-sectorale’ vergelijkingen maken. Of anders gesteld: we kunnen zien welke sectoren het meest of het minst aantrekkelijk zijn. En helaas moet ik vaststellen dat de sector logistiek/goederentransport jaar na jaar niet goed scoort”, zegt Olivier Lefèvre.

Logistiek scoort niet goed

Alle sectoren bij elkaar bestaat de top 5 van de verwachtingen van werknemers vandaag uit (in die volgorde): loon, werksfeer, work-life balance, werkzekerheid en het bieden van gelijke kansen. Die nummer 5 is nieuw. Vorig jaar werd die plaats nog ingenomen door locatie. Andere criteria om de attractiviteit van de verschillende sectoren te meten zijn de financiële gezondheid, de doorgroeimogelijkheden, het maatschappelijke belang, de reputatie en de inhoud van de job.

In de bevraging geven de werknemers een score aan elk van deze tien criteria. Opgeteld  geven deze scores weer welke sectoren de meest aantrekkelijke zijn. “Daaruit blijkt dat de farma en de luchtvaart met 48% elk het beste scoren, gevolgd door de media (45%), de telecom en contact centers (43%) en IT & consultancy (42%)”, analyseert Olivier Lefèvre.

“De logistiek/goederentransport staat op de derde laatste plaats, met 33%. Enkel het personenvervoer en distributie (de supermarkten) scoren nog slechter, met 30% elk. De perceptie van de logistiek als aantrekkelijke sector is dus niet goed. Meer nog: de sector scoort niet goed op alle tien de criteria”, voegt hij toe.

Perceptie is belangrijkste probleem

Uit dit onderzoek komt naar voren dat het grootste probleem van de logistieke sector de perceptie is. “Zo staat de sector op gebied van werkzekerheid op de 19e plaats (op 21) terwijl die in de realiteit groot is. Nemen we de werksfeer, dan stellen we hetzelfde vast: de sector staat op de 20e plaats hoewel het werk vrij aangenaam en gevarieerd is. Nog een voorbeeld: voor het criterium ‘geeft terug aan de maatschappij’ staat de sector eveneens op de voorlaatste plaats, terwijl de transport en de logistiek, samen met de zorgsector, tijdens de pandemie de maatschappij uitzonderlijke diensten bewees,” stelt Olivier Lefèvre nog.

“Er is dus actie nodig om de perceptie van de aantrekkelijkheid van de sector in lijn te brengen met de realiteit. De vraag mag gesteld worden: hoe maak je die realiteit in de vacatures zichtbaar, zowel op het gebied van de bedrijven als van de sector?” voegt hij toe. “De logistiek kampt al jaren met een imagoprobleem. Dit moet héél dringend aangepakt worden, want de personeelsschaarste zal alleen maar toenemen: voor 100 personen die de arbeidsmarkt verlaten, stromen er slechts 81 in”.

Imago verbeteren kan

“Ik moet helaas vaststellen dat er te weinig aandacht gaat naar de verbetering van de perceptie van de logistieke sector. Andere sectoren bewijzen dat het kan. Neem de sector ‘telecom/contact centers’. Die had jarenlang een slecht imago, maar vandaag staat die in de top 5 van de meest aantrekkelijke sectoren, met een score van 43%. Die heeft eraan gewerkt, onder meer op vlak van gelijke kansen. Iedereen is er welkom en dat wordt ook benadrukt. Ook andere sectoren gingen erop vooruit. De score van de logistiek is de afgelopen twee jaren iets verbeterd – van 30% naar 33% – maar toch blijft het de derde minst aantrekkelijke sector”, stelt Olivier Lefèvre vast.

“Veel bedrijven in de logistiek werken er aan, maar de perceptie als sector blijft, ondanks de lichte verbetering, ondermaats. Men kan dan ook de vraag stellen of bij die inspanningen de juiste focus wordt gelegd. Met welke elementen moeten we als sector meer naar buiten komen? Pakt men het probleem voldoende krachtdadig aan om het tij te keren? Deze oefening is dringend nodig, omdat de inspanningen die vandaag geleverd worden pas binnen enkele jaren het verschil zullen maken”, klinkt het verder. 

Sterktes beter in de verf zetten

Niet alleen de bedrijven, maar ook de sector in zijn geheel moet meer doen. “Wat willen de mensen? Een beter loon? Minder overuren en een betere work-life balance? Een betere bereikbaarheid van hun werkplaats? Een hoogtechnologische werkomgeving. Die afweging moet gedaan worden. Eens men de antwoorden weet, kan men er aan werken en de sterke punten meer benadrukken”, zegt Olivier Lefèvre nog.

“Sectoren waarin hoogstaande technologie wordt gebruikt, bijvoorbeeld, zijn aantrekkelijker. De logistiek is een van die sectoren, zoals Log!Ville bewijst. Maar dat is te weinig bekend en dat heeft een impact op de perceptie. Integendeel: de sector staat ver op gebied van automatisering, robotisering en AI. Dat kan zorgen voor betere jobs, het ontzorgen van werknemers en betere werkomstandigheden, maar de perceptie is negatief. Men denkt dat die technologieën mensen vervangen terwijl ze juist ondersteunend zijn”, voegt hij toe.

“The war for talent is over. Talent has won”

Volgens Olivier Lefèvre zal de personeelsschaarste nog zeker 10 à 20 jaar aanhouden. “Om het met een boutade te zeggen: “The war for talent is over. Talent has won”. De logistiek zal als sector achteraan blijven bengelen en het permanent moeilijk hebben om mensen aan te trekken als hij er niet in slaagt om zich beter te profileren en te differentiëren. En als hij niet beter luistert naar de verwachtingen van de mensen,” stelt Olivier Lefèvre nog.

De logistieke sector moet volgens hem dus meer aan ‘verwachtingsmanagement’ doen. “De bouwstenen zijn gekend, ze staan in onze Employer Brand Research. Het komt er dus op aan om creatief met die bouwstenen om te gaan, te kapitaliseren op de sterke punten en deze beter in de verf te zetten”, concludeert hij. 

Wil u meer weten over employer branding en over het Randstad onderzoek? Kom op 7 mei naar Log!Ville voor de inspiratiesessie: ‘Sleutels voor het boeien én binden van talent in de logistiek”. Meer info hier.